Historia agencji
Agencja ds. ubezpieczeń od katastrof naturalnych rozpoczęła działalność 1 września 1975 na podstawie ustawy nr 52/1975 i nosiła nazwę Islandzkie ubezpieczenie od katastrof (isl. Viðlagatrygging Íslands). W dniu 1 lipca 2018 r. na mocy nowelizacji ustawy nr 55/1992 instytucja zmieniła nazwę na Agencja ds. ubezpieczeń od katastrof naturalnych. Od dawna dyskutowano w Islandii o konieczności utworzenia instytucji – funduszu lub towarzystwa ubezpieczeniowego, z którego środków rekompensowane byłyby straty wywołane największymi katastrofami naturalnymi w kraju. Wybuch wulkanu na wyspie Heimaey 23 stycznia 1973 roku i śmiertelna lawina, która miała miejsce w Neskaupsstaður 20 grudnia 1974 roku, doprowadziły do realizacji tego pomysłu.
Już 30 grudnia 1974 r. Minister Ubezpieczeń Społecznych powołał komisję, w której skład wchodzili Ásgeir Ólafsson, ówczesny dyrektor Islandzkiego Stowarzyszenia ds. ubezpieczeń przeciwpożarowych (isl. Brunabótafélags Íslands), Benedikt Sigurjónsson, sędzia Sądu Najwyższego oraz Bjarni Þórðarson, specjalista ds. ubezpieczeń, w celu „przedstawienia propozycji obowiązkowego ubezpieczenia, które rekompensowałoby szkody wywołane katastrofami naturalnymi”. Celem komisji miało być również stworzenie projektu ustawy dotyczącej takiego typu ubezpieczenia.
Ásgeir Ólafsson został wybrany przewodniczącym komisji.
Komisja przygotowała projekt ustawy o Islandzkim ubezpieczeniu od katastrof, która weszła w życie 27 maja 1975 r. Islandzkie ubezpieczenie od katastrof, przejęło aktywa i pasywa Islandzkiego funduszu ds. katastrof (isl. Viðlagasjóður), który powstał podczas wybuchu na Wyspach Vestmannaeyjar, a także zajęło się rekompensatą szkód spowodowanych lawiną w Neskaupsstaður.
Islandzkim fundusz ds. katastrof zakończył ostatecznie działalność w 1978 roku. Celem ustanowienia specjalnego ubezpieczenia od katastrof naturalnych było przede wszystkim, zgodnie ze sprawozdaniem komisji, która opracowała pierwszą ustawę: „Przygotowanie funduszy i zasad przyznawania rekompensat w przypadku szkód majątkowych spowodowanych katastrofami naturalnymi, zapewniając jednocześnie, że wszyscy obywatele będą mieli równy dostęp do tych funduszy.”
-
Dyrektorzy
Pierwszym dyrektorem instytucji został Ásgeir Ólafsson, który pełnił funkcję dyrektora oraz prezesa zarządu do 1985 r. Ásgeir Ólafsson zrezygnował z pełnionej funkcji w 1986 r.
Jego funkcję przejął Geir Zoega, który zarządzał instytucją do 2000 roku. Jego następcą został Ásgeir Ásgeirsson, który sprawował tę funkcję do roku 2010, kiedy to został zastąpiony na stanowisku przez Huldę Ragnheiður Árnadóttir, która jest obecnym dyrektorem NTÍ.
Funkcję prezesa zarządu, po ustąpieniu Ásgeira Ólafssona, sprawowali: Einar B. Ingvarsson (1985 –1991), Guðmundur Þ. B. Ólafsson (1991 –1995), Jón Ingi Einarsson (1995 –2007), Torfi Áskelsson (2007 –2011), Guðrún Erlingsdóttir (2011 –2015) oraz Sigurður Kári Kristjánsson od 2015 roku. -
Działalność agencji
Główną rolą NTÍ jest ubezpieczanie nieruchomości oraz majątku ruchomego od szkód spowodowanych przez katastrofy naturalne.
Wszystkie nieruchomości są automatycznie ubezpieczone w NTÍ, natomiast mienie ruchome, jedynie w przypadku, gdy objęte jest ubezpieczeniem od pożaru w powszechnym towarzystwie ubezpieczeniowym.
Zakres działalności NTÍ w zasadzie nie uległ zmianie od czasu utworzenia instytucji.
Powszechne towarzystwa ubezpieczeniowe są odpowiedzialne za pobieranie składek w imieniu NTÍ, równolegle z pobieraniem składek na ubezpieczenie od pożaru. Agencja zapewnia ubezpieczenie od bezpośrednich skutków trzęsień ziemi, erupcji wulkanów, osuwania się lądu, lawin i powodzi. Ubezpieczenie nie obejmuje szkód spowodowanych zaburzeniami w prowadzeniu działalności, wywołanymi katastrofami naturalnymi. Składka wynosi 0,25 ‰ kwoty ubezpieczenia, co jest równe kwocie ubezpieczenia od pożaru budynków, wyposażenia oraz mienia ruchomego.
Od 1982 r. obowiązują przepisy, które obligują właścicieli różnego typu obiektów, których nie obejmuje się zazwyczaj ubezpieczeniem od pożaru, np.: związanych z dystrybucją energii oraz instalacji użyteczności publicznej, mostów i przystani, do jego wykupienia. Nie ma obowiązku ubezpieczenia takich obiektów bezpośrednio w agencji, jednak ich właściciele są zobowiązani do posiadania odpowiedniego ubezpieczenia wykupionego w powszechnym towarzystwie ubezpieczeniowym. Największe firmy energetyczne często ubezpieczają obiekty związane z produkcją energii, bezpośrednio u zagranicznych towarzystw ubezpieczeniowych.
Składka za takie obiekty wynosi 0,2 ‰ kwoty ubezpieczenia.NTÍ reasekuruje ryzyko związane z poważnymi zdarzeniami ubezpieczeniowymi na poziomie międzynarodowym. 20 do 30 zagranicznych firm reasekuracyjnych jest stronami umów z agencją.
Siedziba Agencji ds. ubezpieczeń od katastrof naturalnych od 2014 r. znajduje się na ulicy Hlíðasmára 14 w Kópavogur.
W agencji pracuje średnio od czterech do pięciu stałych pracowników, np. przy specjalistycznych projektach dotyczących oceny ryzyka związanego z katastrofami naturalnymi oraz rozwojem i utrzymaniem systemów informatycznych, które muszą zawsze spełniać swoją rolę w przypadku wystąpienia szkody. -
Najpoważniejsze zdarzenia w historii NTÍ
Poniżej przedstawiono największe katastrofy naturalne, które miały miejsce od czasu utworzenia Islandzkiego ubezpieczenia od katastrof w 1975 r.
- Trzęsienie ziemi w Kópasker, 13 stycznia 1976 r.
- Powódź spowodowana gromadzeniem się błota pośniegowego w Patreksfjörður, 22 stycznia 1983 r.
- Powódź (zalanie przez wody morskie) w Akranes, 5 stycznia 1984 r.
- Powódź (zalanie przez wody morskie) w Eyrarbakki i Stokkseyri i innych miejscach, 9 stycznia 1990 r.
- Lawina śnieżna w Súðavíku, 16 stycznia 1995 r.
- Lawina śnieżna we Flateyri, 26 października 1995 r.
- Powódź (topniejące wody spod lodowca) w Skeiðarársandur, 4 listopada 1996 r.
- Trzęsienie ziemi na południu kraju, 17 oraz 21 czerwca 2000 r.
- Trzęsienie ziemi na południu kraju, 29 maja 2008 r.
- Wybuch wulkanu Eyjafjallajökull, 14 kwietnia 2010 r.
- Wybuch wulkanu Grímsvötn, 21 maja 2011 r.
Od 2011 roku nie miały miejsca tak znaczące katastrofy, które podlegałyby rekompensatom z agencji, lecz każdego roku, dochodzi do katastrof, w których niszczone są nieliczne budynki, np. w wyniku powodzi.